گلچین احادیث زیبای امام حسن علیه السلامقالَ
عليه السلام : القَريبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَإ نْ بَعُدَ
نَسَبُهُ، وَالْبَعيدُ مَنْ باعَدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَإ نْ قَرُبُ
نَسَبُهُ.(1)
ترجمه :فرمود: بهترين دوست نزديك به انسان آن كسى است كه در تمام حالات دلسوز و با محبّت باشد گرچه خويشاوندى نزديك نداشته باشد.
و بيگانه ترين افراد كسى است كه از محبّت و دلسوزى بعيد باشد گرچه از نزديك ترين خويشاوندان باشد.
...............................................
وَسُئِلَ عَنِ الْمُرُوَّةِ؟ فَقالَ عليه السلام : شُحُّ الرَّجُلِ عَلى دينِهِ، وَإ صْلاحُهُ مالَهُ، وَقِيامُهُ بِالْحُقُوقِ.(2)ترجمه :
از حضرت سلام اللّه عليه پيرامون مُروّت و جوانمردى سؤ ال شد، فرمود:
جوانمرد
كسى است كه در نگهدارى دين و عمل به آن تلاش نمايد، در اصلاح اموال و ثروت
خود همّت گمارد، و در رعايت حقوق طبقات مختلف پا بر جا باشد.
...............................................
قالَعليه السلام : عَجِبْتُ لِمَنْ يُفَكِّرُ فى مَاءكُولِهِ كَيْفَ
لايُفَكِّرُ فى مَعْقُولِهِ، فَيَجْنِبُ بَطْنَهُ ما يُؤْذيهِ، وَيُوَدِّعُ
صَدْرَهُ ما يُرْديهِ.(3)
ترجمه :
فرمود:
تعجّب مى كنم از كسى كه در فكر خوراك و تغذيه جسم و بدن هست ولى درباره
تغذيه معنوى روحى خود نمى انديشد، پس از غذاهاى فاسد شده و خراب دورى مى
كند.
و عقل و قلب و روح خود را كارى ندارد - هر چه و هر مطلب و برنامه اى به هر شكل و نوعى باشد استفاده مى كند.
...............................................
قالَ عليه السلام : غَسْلُ الْيَدَيْنِ قَبْلَ الطَّعامِ يُنْفِى الْفَقْرَ، وَبَعْدَهُ يُنْفِى الْهَمَّ.(4)ترجمه :
فرمود: شستن دست ها قبل از طعام فقر و تنگدستى را مى زدايد و بعد از آن ناراحتى ها و آفات را از بين مى برد.
...............................................
قالَ عليه السلام : حُسْنُ السُّؤ الِ نِصْفُ الْعِلْمِ.(5)ترجمه :
فرمود: كسى كه عادت سؤال و حالت پرس و جو دارد مثل آن است كه نصف علم ها را فرا گرفته باشد.
...............................................
قالَ عليه السلام : إ نّ الْحِلْمَ زينَةٌ، وَالْوَفاءَ مُرُوَّةٌ، وَالْعَجَلةَ سَفَهٌ.(6)ترجمه :
فرمود: صبر و شكيبائى زينت شخص ، وفاى به عهد علامت جوانمردى ، و عجله و شتابزدگى (در كارها بدون انديشه ) دليل بى خردى مى باشد.
.................................................
قالَ عليه السلام : مَنِ اسْتَخَفَّ بِإ خوانِهِ فَسَدَتْ مُرُوَّتُهُ.(7)ترجمه :
فرمود: كسى كه دوستان و برادرانش را سبك شمارد و نسبت به آن ها بى اعتناء باشد، مروّت و جوانمرديش فاسد گشته است .
...............................................
قالَ عليه السلام : إ نّما يُجْزى الْعِبادُ يَوْمَ الْقِيامَةِ عَلى قَدْرِ عُقُولِهِمْ.(8)ترجمه :
فرمود: همانا در روز قيامت بندگان به مقدار عقل و درك و شعورشان مجازات مى شوند.
...............................................
قالَعليه السلام :إ نَّ النّاسَ عَبيدُ الْمالِ، وَالدّينُ لَعِبُ عَلى
اءلْسِنَتِهِمْ، يُحيطوُنَهُ مادَرَتْ بِهِ مَعايِشُهُمْ، فَإ ذا مُحِّصُوا
لِلاْ بْتِلاءِ قَلَّ الدَّيّانُونَ.(9)
ترجمه :
فرمود:
همانا مردم اسير و بنده دنيا و اموال آن هستند، و دين را وسيله رسيدن به
اهداف خود قرار داده اند و به هر نوعى كه زندگى آن ها تامين شود حركت مى
كنند. بنابر اين هنگامى كه در بوته آزمايش در آيند، دين داران اندك خواهند
شد.
...............................................
قالَ عليه السلام : اءلْمِزاحُ يَاءْكُلُ الْهَيْبَةَ، وَقَدْ اءكْثَرَ مِنَ الْهَيْبَةِ الصّامِت (10)ترجمه :
فرمود:
مزاح و شوخى هاى زياد و بي جا - شخصيّت و وقار انسان را از بين مى برد، و
چه بسا افراد ساكت داراى شخصيّت و وقار عظيمى مى باشند.
...............................................
قالَ عليه السلام : اءللُؤْمُ اءنْ لا تَشْكُرَ النِّعْمَةَ.(11)ترجمه :
فرمود: از علائم پستى شخص ، شكر نكردن از ولى نعمت است.
...............................................
قالَ عليه السلام : لَقَضاءُ حاجَةِ اءخٍ لى فِى اللّهِ اءحَبُّ مِنْ إ عْتِكافِ شَهْرٍ.(12)ترجمه :
فرمود: هر آينه برآوردن حاجت و رفع مشكل برادرم ، از يك ماه اعتكاف ، در مسجد - و عبادت مستحبّى نزد من - بهتر و محبوب تر است .
...............................................
قالَعليه السلام : إ نَّ الدُّنْيا فى حَلالِها حِسابٌ، وَفى حَرامِها عِقابٌ،
وَفِى الشُّبَهاتِ عِتابٌ، فَاءنْزِلِ الدُّنْيا بِمَنْزَلَةِ الميتَةِ،
خُذْمِنْهاما يَكْفيكَ.(13)
ترجمه :
فرمود:
چيزهاى دنيا اگر حلال باشد حساب و بررسى مى شود و اگر از حرام به دست آيد
عذاب و عقاب دارد و اگر حلال و حرام آن معلوم نباشد سختى و ناراحتى خواهد
داشت.
پس بايد دنيا (و موجوداتش ) را همچون ميته و مردارى بشناسى كه به مقدار نياز و اضطرار از آن استفاده كنى.
...............................................
قالَ عليه السلام : وَاعْمَلْ لِدُنْياكَ كَاءنَّكَ تَعيشُ اءبَدا، وَاعمَلْ لاَِّخِرَتِكَ كَاءنّكَ تَمُوتُ غدَا.(14)ترجمه :
فرمود:
در دنيا چنان برنامه ريزى كن - از نظر اقتصاد و صرفه جوئى و... - مثل آن
كه مى خواهى هميشه دوام داشته باشى ، و نسبت به آخرت به نوعى حركت و كار كن
مثل اين كه فردا خواهى مُرد.
...............................................
قالَعليه السلام : اءكْيَسُ الْكَيِّسِ التُّقى ، وَ اءحْمَقُ الْحُمْقِ
الْفُجُورَ، الْكَريمُ هُوَ التَّبَرُّعُ قَبْلَ السُّؤ الِ.(15)
ترجمه :
فرمود:
زيرك ترين و هوشيارترين افراد، شخص باتقوا و پرهيزكار مى باشد؛ احمق و
نادان ترين افراد، كسى است كه تبه كار و اهل معصيت باشد؛ گرامى ترين و
باشخصيّت ترين افراد، آن كسى است كه به نيازمندان پيش از اظهار نيازشان ،
كمك نمايد.
